موسيقي از منظر اسلام

هنر به عنوان یکی از جلوه های جمال الهی همواره از نظر سلام مورد توجه بوده و مخالفت اسلام با برخی از رشته هایااشکال خاصی از آ ن ، دلیل دیگری دارد.

استاد شهید مطهّری در  این باره می نویسد :

« آن چیزی که شاید بیشتر از همه نیاز به مطالعه دارد ، این است که آیا اسلام هیچ عنایتی به بعد چهارم روح انسان یعنی استعداد هنری نموده و در اسلام به زیبایی و جمال عنایتی شده یا نه؟

بعضی چنین تصور می کنندکه اسلام از این نظر خشک و جامد و بی عنایت است و به عبارت دیگر اسلام ذوق کُش است و البته این ها که چنین ادعا می کنند به خاطر این است که اسلام روی خوش به موسیقی نشان نداده و نیز بهره برداری از جنس زن بطور عام و هنرهای زنانه یعنی رقص و مجسّمه سازی را منع کرده است.

ولی به این شکل قضاوت کردن درست نیست. ما باید راجع به مواردی که اسلام با آنها مبارزه کرده، تأمّل کنیم و ببینیم آیا اسلام با آنها مبارزه کرده از آن جهت که زیبایی است یا از آن جهت که مقارن با امر دیگری است ؛ که بر خلاف استعدادی از استعدادهای فردی یا اجتماعی انسان است؟ به علاوه ، ببینیم در غیر این موارد ممنوعه آیا با هنر مبارزه شده است؟».

امام خمینی (ره)می فرمایند : « از جمله چیزهایی که باز مغزهای جوانان را مخدر است و تحدیر می کند ، موسیقی است.کسی که جدی باشد ؛ از جدیت در می آورد و متوجه می کند به جهاتی دیگر.

از نظر اسلام دو نوع موسیقی وجود دارد که یک نوع از آن حرام می باشد. البته دهخدا در لغت نامه ی خود موسیقی را همان غنا می داند و فرقی برای آن دو قائل نمی شود. البته غنا در فقه به نوع خواندنی که حرام باشد ؛ اطلاق می گردد نه موسیقی حرام.

شهیدثانی در تعریف غنا می نویسد : « کشیدن صدایی که همراه با ترجیع طَرَب انگیز باشد یا هر صدایی که در عرف ، غنا نامیده شود هر چند طَرَب انگیز نباشد و فرقی نمی کند  در خواندن شعر باشد یا قرآن یا غیر اینها».

مقام معظّم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای (مدّ ظله العالی)در جواب سؤال از فرق بین موسیقی و غنا و تبیین موسیقی حرام می فرماید :

« غنا یعنی ترجیع صدا به نحوی که مناسب با مجالس لهو باشد ؛ که از گناهان بوده و بر خواننده و شنونده حرام است. ولی موسیقی ، نواختن آلات آن است که اگر به نحو معمول در مجالس لهو و گناه باشد ، هم بر نوازنده و هم بر شنونده حرام است ؛ و اگر به آن نحو نباشد ، فی نفسه جایز است واشکال ندارد».